اضافه کردن مواد نگهدارنده به شیر

به شیرهایی که به مدت طولانی قابل نگهداری میباشند ، مواد نگهدارنده اضافه میکنند .

شیر يك غذاي كامل است و به دليل دارا بودن انواع املاح و بسیاري از ويتامين ها نقش مهمي در رشد و حفظ سلامت انسان دارد. شير و فرآورده هاي لبني مهم ترين منبع تامين كلسيم مي باشد و مصرف آن جهت حفظ سلامت و استحكام استخوان ها، دندان ها و پوست توصيه مي شود. باید توجه داشت که عامل اصلی فساد در شیر ، رشد میکروارگانیسم ها میباشد و در روش های آماده سازی شیر این میکروارگانیسم ها از بین میروند برای مثال در عمل پاستوریزاسیون تمام عوامل و میکروب های بیماریزا از جمله تب مالت ، سالمونلا و سیاه زخم و سل و ... از بین میروند اما برخی از میکروب های غیر بیماریزا در آن باقی می مانند. که در صورت مناسب بودن شرایط برای آنها (دمای بالای 4 درجه و زمان بیشتر از 48 ساعت) این میکروب ها شروع به رشد کرده و باعث فساد شیر و ترش شدن آن میگردند .
بنابراین شیر پاستوریزه فقط در یخچال و آنهم به مدت تقریبی 48 ساعت قدرت ماندگاری دارد و در روش استریلیزاسیون ، شیر را پس از صاف و یکنواخت کردن به مدت کمتر از یک دقیقه در دمای 105 درجه سانتیگراد می جوشانند و سپس در شرایط کاملاٌ استریل بسته بندی می نمایند .در این روش کلیه عوامل و میکروبهای بیماریزا و غیر بیماریزا از بین میروند . از اینرو ماندگاری این نوع شیر از سیر پاستوریزه بسیار بیشتر می باشد و بسته به شرایط نگهداری و کیفیت بسته بندی تا 2 الی 2.5 ماه قابل نگهداری می باشند .البته باید به این نکته نیز توجه داشت که فقط تا سه روز پس از باز کردن درب شیر استریلیزه میتوان آن را مصرف کرد و پس از آن شیر فاسد خواهد شد .

همچنین به گفته دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در روش پاستوریزاسیون، میکروب‌‌های بیماری‌زای شیر از بین می‌‌روند، ولی میکروب‌‌های عامل فساد باقی می‌‌مانند. بنابراین، مدت زمان ماندگاری این شیرها در یخچال سه تا پنج روز است و بعد از این مدت میکروب‌های عامل فساد حتی در دمای یخچال فعال شده و شیر خراب می‌شود، اما در روش استریلیزاسیون همه میکروب‌‌های بیماری‌زا و عامل فساد موجود در شیر (به دلیل این‌که شیر حرارت زیادی می‌بیند) از بین می‌روند. بنابراین این نوع شیرها حتی در خارج از یخچال تا شش ماه قابلیت نگهداری دارد. البته به محض باز کردن بسته‌‌بندی این شیرها و ورود هوا داخل شیر، شرایط آنها درست شبیه شیرهای پاستوریزه می‌شود و مدت محدودی می‌‌توان آنها را در یخچال نگهداری کرد.
پس همانطور که مطالعه کردید ، دلیل اصلی افزایش ماندگاری شیرها ، افزودن مواد نگهدارنده نیست ، بلکه کاهش تعداد میکروارگانیسم های عامل فساد میباشد .